Computationele literatuurwetenschap
Het werkterrein van onze groep is letterkundig onderzoek met een focus op computationele benaderingen, met nadrukkelijke aandacht voor reflectie op theorieën, methoden en technieken. Wij concentreren ons daarbij op alle vormen van literatuur uit heden en verleden, van de Middeleeuwen tot nu, met een nadruk op de moderne periode en op hedendaagse literatuur en leescultuur. Het gaat om teksten die zijn geproduceerd of ontvangen in het Nederlandse taalgebied, zijn geschreven in het Nederlands of in het Nederlands zijn vertaald uit een andere taal, geschreven door auteurs uit binnen- en buitenland.
De Nederlandse literaire cultuur wordt bovendien vergeleken met die in andere landen en taalgebieden. Er wordt in het onderzoek geen onderscheid gemaakt tussen teksten die hoog of laag (of alles daar tussenin) worden gewaardeerd, maar ze worden juist in samenhang bestudeerd. Samen maken ze deel uit van de literaire cultuur van Nederland, die wij beschouwen als een reflectie van de maatschappij waarin deze functioneert. Speciale aandacht gaat uit naar gemarginaliseerde teksten en auteurs uit heden en verleden, om met de inzet van nieuwe benaderingen nog duidelijker zichtbaar te maken welke maatschappelijke en sociale aspecten een rol spelen in de hedendaagse leescultuur en bij de totstandkoming van de literaire canon.
Onderzoek
Wij willen de vragen beantwoorden hoe literaire teksten tot stand komen, hoe ze waarde toegekend krijgen en op welke wijzen ze in verschillende omgevingen en tijden worden ontvangen, functioneren en invloed uitoefenen op andere teksten en op de maatschappij. De bronnen zijn de literaire teksten zelf in hun verschillende versies, reacties van gewone lezers en professionele beoordelaars en gegevens over de context. Wij gebruiken bestaande en nieuwe analoge en computationele methoden en passen die toe op de digitale en analoge bronnen die wij bijeenbrengen.
Onderwerpen die wij onderzoeken zijn onder meer:
- het schrijfproces;
- de realisatie in tekst van begrippen als plot, personage, en stijl;
- genre-gerelateerde, auteurs-afhankelijke en tijdgebonden stilistische en inhoudelijke teksteigenschappen;
- receptie in gedrukte en in online media;
- impact van lezen op lezers;
- sociale processen rondom literatuur in de breedste zin van het woord;
- repertoire vorming;
- en de dynamiek in al deze aspecten.
Ons onderzoek maakt zichtbaar hoe literaire werken en de meningen daarover de sociale en maatschappelijke context waarin zij zijn ontstaan weerspiegelen. Het laat zien hoe oordelen en vooroordelen tot stand komen. Door de resultaten van ons onderzoek te delen met een breed publiek, spelen wij een rol in de bewustwording over ongelijkheden in onze maatschappij en spelen zo een actieve rol in het inclusiever en diverser maken van de hedendaagse literaire cultuur en de literaire canon.
