Stadsbeschrijving Gouda van Adriaen Vereyck
De stadsbeschrijving van Adriaen Vereyck (ook wel het Memorieboekje) is getranscribeerd en hertaald door vrijwilligers van Gouda op Schrift, werkgroep van de Historische Vereniging Die Goude. Het handschrift bevindt zich in het Streekarchief Midden-Holland te Gouda en maakte deel uit van het ‘legaat Kemper’ (Collectie Varia, 0200. 2008).
Dit is de oudste van de vier handschriften van rond 1700 die een inzicht geven in de geschiedenis van Gouda. Vereyck (1616 of eerder – 1682) heeft zijn stadsbeschrijving gemaakt in de tweede helft van de zeventiende eeuw. De publicatie betreft echter niet het origineel van Vereyck zelf maar een kopie door één hand geschreven waarschijnlijk na 1697, inclusief latere aanvullingen.
Het handschrift heeft een gevarieerde inhoud. Naast een chronologische opsomming van feiten tussen 1450 en 1571 bevat het een verhandeling over het ontstaan van Gouda, stukken over Gouda’s rechten op het Land van Stein en een beschrijving van 32 glasvensters in de St.-Janskerk, nog altijd wereldberoemd. En tevens lijsten over de verkoop van stadsgoederen van Gouda en overzichten van belastingopbrengsten en uitgaven in Holland en West-Friesland.