Documenten betreffende de buitenlandse politiek van Nederland 1848-1945

Bewerkt door: C. Smit, J. Woltring, C.B. Wels, A.F. Manning, A.E. Kersten, W.J.M. Klaassen, B.G.J. de Graaff, M. van Faassen en R.J.J. Stevens (jaar van publicatie: 1972-2004)

Deze bronnenuitgave bevat de volledige facsimileuitgave en OCR-tekstbewerking van de 33 delen Buitenlandse Politiek uit de reeks Rijks Geschiedkundige Publicatiën. De periode 1848-1945 markeert de vormgeving van de internationale betrekkingen van Nederland als constitutionele monarchie, met rijke koloniale bezittingen, en tevens het begin en het einde van een daarmee samenhangend beleid van afzijdigheid, neutraliteit en vrije handel. Aan de buitenlandse betrekkingen van Nederland in deze periode zijn twee op elkaar aansluitende bronnenuitgaven gewijd, die respectievelijk de periodes 1848-1919 en 1919-1945 bestrijken. Ze bevatten een selectie van stukken die samen een reconstructie van het Nederlandse buitenlandse beleid op hoofdlijnen geven.

Naast inhoudelijke informatie over belangrijke onderwerpen als de internationale crisis van 1848, het optreden van Nederland als koloniale mogendheid in Azië, de onderhandelingen over het beheer van Rijn, Schelde en Maas, de Nederlandse bijdrage aan het Volkenbondbeleid, de handelspolitiek en Nederlands opstelling ten tijde van de Eerste en de Tweede Wereldoorlog bieden de documenten ook een schat aan informatie over de betrokken functionarissen en hun werkwijze. Daarmee zijn beide series uitstekend te gebruiken voor zowel onderzoeks- als onderwijsdoeleinden door geïnteresseerden in de buitenlandse betrekkingen van Nederland.

Elke serie is onderverdeeld in drie deelperiodes. De oudste reeks is gebaseerd op documenten uit het archief van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Ten behoeve van de periode 1899-1919 is ook onderzoek gedaan in het buitenland en zijn er Britse, Duitse, Amerikaanse, Franse en Belgische stukken opgenomen.

De tweede serie berust op een bredere archivalische basis.Hoewel ook voor de periodes 1919-1930 en 1940-1945 het ministerie van Buitenlandse Zaken de voornaamste bron vormt, is er daarnaast geput uit archieven van andere overheidsinstellingen, particuliere collecties van betrokken functionarissen en buitenlandse archieven. De periode 1931-1940 is zelfs vrijwel volledig gebaseerd op andere collecties dan die van Buitenlandse Zaken, aangezien dit departement bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog zijn archief heeft vernietigd.