Virtuele interieurs als interfaces voor historisch onderzoek met Big Data

Doel van het project ‘Virtual Interiors as Interfaces for Big Historical Data Research: Spatially Enhanced Publications of the Creative Industries of the Dutch Golden Age’ is om toegankelijke gebruikersinterfaces te creëren voor big data die steeds vaker gebruikt wordt in geesteswetenschappelijk onderzoek, de culturele erfgoedsector en de creatieve industrie. Het project hergebruikt big data over de productie en consumptie van culturele goederen van de Nederlandse Gouden Eeuw om digitale kaarten en drie dimensionale virtuele reconstructies van interieurs van huizen uit die periode te maken: de virtual interiors. Daarmee kunnen gebruikers zien welke consumptiegoederen, zoals schilderijen, muziekinstrumenten, linnengoed, etc., de inwoners van Amsterdam in hun huizen hadden. De big data komt uit de notariële akten van het Stadsarchief van Amsterdam en andere collecties en wordt ontsloten via het project: Golden Agents. Creative Industries and the Making of the Dutch Golden Age.

Omdat de informatie over de objecten in deze huizen sterk verschilt, is het vaak lastig ze te identificeren en tot een betrouwbare weergave van de interieurs van de Gouden Eeuw te komen.  De ene keer wordt het onderwerp van het schilderij en de maker bij naam genoemd, maar veel vaker worden slechts aantallen van voorwerpen genoemd. De interfaces van de virtual interiors maken de gebruikers attent op deze verschillen in betrouwbaarheid van de historische gegevens door factoren van onzekerheid te visualiseren. ‘Virtual Interiors’ is tevens een ‘proof of concept’ van de Amsterdam Time Machine dat wordt geïmplementeerd in de CLARIAH-infrastructuur.

De kennis en ervaring die bij de ontwikkeling van deze virtual interiors wordt opgedaan is zowel van belang voor de ontwikkeling van nieuwe digitale methoden in de geesteswetenschappen als bijvoorbeeld in de creatieve industrie. Zo is annotatie van virtuele ruimtes bijvoorbeeld ook van belang voor het onderzoek naar nieuwe publicatievormen of voor games. Om die reden werken de aanvragers van het onderzoek, Charles van den Heuvel (p.i.) van het Huygens ING en Julia Noordegraaf (UvA-CREATE) en Gabri van Tussenbroek (UvA-Gemeente Amsterdam, Archeologie en Monumenten) nauw samen met hun commerciële partners Brill en het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid.