Omgaan met waterschaarste

Droogte, veroorzaakt door klimaatverandering, stelt samenlevingen wereldwijd voor steeds grotere uitdagingen. Dit inspireert ons om de maatschappelijke veerkracht ten aanzien van droogte te onderzoeken door te kijken hoe mensen in het verleden omgingen met tekorten aan drinkwater. Vóór de introductie van leidingwater in de negentiende eeuw was de voorziening en het gebruik van drinkwater in Nederland flexibel en aangepast aan specifieke omstandigheden. Een belangrijk kenmerk was dat mensen zowel grondwater als regenwater en oppervlaktewater gebruikten.

De onderzoeksvraag is: hoe ontwikkelden zich de praktijken en normen en waarden met betrekking tot de voorziening en het gebruik van drinkwater tussen 1550 en 1850 in Nederland, en hoe droegen zij bij aan de maatschappelijke veerkracht ten aanzien van droogte? We relateren deze ontwikkelingen aan de verschillende ecologische en sociale omstandigheden.
We vergelijken droge en natte perioden en selecteren case-studies in de steden in het oosten en in het westen van Nederland. De hoger gelegen gebieden van Oost-Nederland hadden toegang tot goed grond- en oppervlaktewater, terwijl het laaggelegen West-Nederland afhankelijk was van regenwater, omdat grondwater en oppervlaktewater brak en vervuild waren door industrieel en menselijk afval. Het belangrijkste doel van dit project is het verdiepen van onze kennis over de weerbaarheid van de samenleving tegen de gevolgen van klimaatverandering. Verder kunnen historische voorbeelden inspiratie geven tot creatieve aanpassingen aan frequente en ernstige droogte.

Het project is een samenwerking van de Vrije Universiteit met het Huygens Instituut, waarbij het instituut zich zal concentreren op het onderzoek naar de steden in het westen van Nederland. Het project loopt van januari 2020 tot januari 2025 en wordt gefinancierd door NWO.