20-10-2023

KNAW-fonds toegekend aan HEAT

Het onderzoeksproject Historische energietransities en AI-toepassingen (HEAT) van het Huygens Instituut ontvangt financiering van 249.000 euro uit het Onderzoeksfonds KNAW-instituten. Met dit project wil het Huygens Instituut een bijdrage leveren aan het historisch onderzoek naar klimaatverandering, energie- en maatschappijtransities.

Voor een succesvolle transitie zijn sociale, politieke en culturele dimensies van wezenlijk belang. Het begrijpen en onderkennen hiervan is dan ook essentieel bij de enorme uitdaging van het opwekken en gebruiken van groene energie, het aanpassen van onze consumptiepatronen, en een verandering van onze omgang met de natuur en met elkaar. Een positief en productief handelingsperspectief helpt om deze uitdagingen aan te gaan. Een beter begrip van vroegere energietransities geeft ons dergelijke perspectieven.

Dit project gebruikt bestaande AI-taalmodellen om automatisch grote hoeveelheden historische bronnen te annoteren op het gebied van het concept ‘energie’. Er wordt uitgegaan van de bronnencollecties van het Huygens Instituut, met de bedoeling daarna op te schalen. Met de resultaten van dit project kan in korte tijd op grote schaal de geschiedenis van energietransities van Nederland gestalte krijgen.

HEAT is het resultaat van het initiatief van het KNAW Humanities Cluster om ook op het gebied van Environmental Humanities samen te werken. Zowel het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis als het Meertens Instituut hebben een project toegekend gekregen, respectievelijk ‘Energie transitie en maatschappelijk draagvlak: de anti-kernenergiebeweging als historische casus’ en ‘Botanical records through a social lens: exploring bias and perception in historical citizen science’. In dat laatste onderzoeksproject zal het Meertens Instituut samenwerken met het Nederlands Instituut voor Ecologie.

Alle drie de initiatieven zijn mede tot stand gekomen naar aanleiding van het Klimaat Initiatief Nederland (KIN) van NWO en KNAW.