Holland bestuurd. Teksten over het bestuur van het graafschap Holland in het tijdvak 1299-1567

Door J.A.M.T. Bos-Rops, J.G. Smit en E.T. van der Vlist (jaar van publicatie: 2007)

In Holland bestuurd zijn 104 teksten gebundeld die alle te maken hebben met het bestuur van Holland. De oudste tekst, uit 1303, is het testament van graaf Jan II en zijn vrouw. De jongste tekst dateert uit 1559 en is de aanstelling door koning Filips II van Willem van Oranje tot stadhouder van Holland.

Huwelijkse voorwaarden, testamenten, zoenbrieven en financiële overeenkomsten konden grote gevolgen hebben voor het graafschap en voor de verhoudingen binnen de grafelijke familie: wie krijgt wat en hoe gaan we voortaan met elkaar om? Ook teksten die van fundamenteel belang zijn voor de verhouding tussen de graaf of gravin en de onderdanen, zoals de grote privileges en verbonden, maken deel uit van de bundel. Deze vormt daarmee een afspiegeling van de geschiedenis van het graafschap Holland in hoofdlijnen: de opeenvolging van de verschillende geslachten uit Henegouwen, Beieren, Bourgondië en Oostenrijk, de conflicten tussen Hoeken en Kabeljauwen, de machtsbalans tussen vorst en onderdaan en de toenemende greep van de hertogen van Bourgondië en aartshertogen van Oostenrijk op het bestuur en hun wens tot een strakke organisatie.

De bundel geeft de kernteksten over het bestuur in het laat-middeleeuwse Holland. Zij zijn uitgegeven naar het origineel of het beste afschrift, waarvoor onderzoek is gedaan in vele binnen- en buitenlandse archieven. De bundel zal zijn nut bewijzen bij de geschiedschrijving over het graafschap Holland, en bij het universitaire onderwijs.