Vier nieuwe delen in de MVN-reeks
Op maandag 2 oktober 2023 zijn vier nieuwe delen in de reeks Middeleeuwse Verzamelhandschriften uit de Nederlanden (MVN) gepresenteerd. De nieuwe delen, die in digitale vorm verschijnen, zijn:
Handschrift-Van den Stock
Het Handschrift-Van den Stock (Brussel, KBR, II 116) is een dun, maar verrassend boekje. De Oost-Vlaamse kopiist heeft het zeer waarschijnlijk voor eigen gebruik aangelegd (circa 1450). Het bevat zestien teksten, waaronder een beschrijving van tafelmanieren, een gedeelte uit de vers-Lucidarius, rijmspreuken, berijmde boetpsalmen en de sproke Van tijtverlies van Bouden van den Lore. De teksten duiden erop dat de Vlaamse samensteller niet alleen begaan was met zijn zielenheil, maar ook met correcte sociale omgangsvormen. Het handschrift is vernoemd naar een zestiende-eeuwse bezitter die zijn naam in een ondermarge noteerde: Olivier vanden Stock.
Handschrift-Serrure
Het Handschrift-Serrure (Brussel, KBR II 144) is een papieren handschrift, dat in fasen tot stand is gekomen in de zestiende en zeventiende eeuw, waarschijnlijk in het zuiden van het hertogdom Gelre. Het bevat maar liefst 68 korte teksten, waaronder liederen, spreuken, minnevragen, preken, parodieĆ«n op recepten en ook enkele Latijnse teksten. Het tweede van de drie codicologische delen bevat het StraĆburger RƤtselbuch. De zeer gevarieerde tekstcollectie lijkt te stammen uit een studentenmilieu en is door Herman Pleij gekarakteriseerd als ābescheiden Carmina Burana-variant in de volkstaalā.
Blauwe Schuit-handschrift
Het Blauwe Schuit-handschrift (Den Haag, KB, 75 H 57). Met komische vertelsels, burleske humor en spotlust naast verfijnde hoofsheid, minnereden en Duitsgekleurde poƫzie, is dit gevarieerde, even na 1440 geschreven en helaas in allerlei opzichten gemankeerde handschrift terzelfdertijd een fascinerende echo van een dan reeds tanende hoofse cultuur, als het beginpunt van een langdurig voortlevend stedelijk fenomeen: de Blauwe Schuit. De teksten zelf, de raadselachtige notities en blunders van de beide kopiisten, samen met de intrigerende herkomst uit het klooster Egmond maken dit papieren boekje tot een uniek studieobject voor mediƫvisten en literair-historici.
Fragmenten van de vier nieuwe handschriften in de Middeleeuwse Verzamelhandschriften uit de Nederlanden (MVN)
Heber-Serrurecodex
De Heber-Serrurecodex (Gent, Universiteitsbibliotheek, Hs. 1374) bevat vooral ethisch-didactische rijmteksten. Het handschrift is door Ć©Ć©n kopiist (noodnaam Tweede Partie-kopiist) in fasen geproduceerd en uitvoerig gecorrigeerd. Van deze kopiist zijn ook verschillende andere producten bewaard gebleven. De codex is waarschijnlijk tot stand gekomen aan het einde van de veertiende eeuw in het kartuizerklooster van Herne. Het handschrift bevat een groot aantal unica, waaronder grote excerpten uit de Spiegel historiael, en enkele zeldzame strofische gedichten, namelijk de Rinclus, alle vier de Martijn-gedichten en Der kerken claghe.
