Brieven Geertruida Bosboom-Toussaint online
Het Huygens Instituut en de onderzoeksgroep NL-Lab ontsluiten met een nieuwe online-editie een eerste serie van zo’n 1.500 brieven van Geertruida Bosboom-Toussaint. Die eerste serie brieven is onder anderen gericht aan de schrijvers E.J. Potgieter en Nicolaas Beets. De nu gedigitaliseerde brieven bieden een unieke blik op de culturele elite van de negentiende eeuw, de rol van vrouwen in het algemeen en die van Bosboom-Toussaint in het bijzonder.
Geertruida Bosboom-Toussaint (1812-1886) is de enige negentiende-eeuwse vrouwelijke auteur die vrijwel standaard vermeld wordt in de Nederlandse literatuurgeschiedenissen tussen eind negentiende en begin eenentwintigste eeuw. Haar literaire werk oogst bewondering en haar vrouwelijke identiteit als schrijfster is onderwerp van discussie in de literatuurwetenschap en de vrouwenstudies. Dankzij haar literaire werk en haar huwelijk met de schilder Johannes Bosboom had zij een groot netwerk binnen de culturele elite van Nederland in die tijd. Zij onderhield dat netwerk mede door een uitgebreide correspondentie. Daarvan zijn zo’n 1.500 bewaard gebleven. Bosboom-Toussaint schreef aan collega-schrijvers, vriendinnen, vrienden en uitgevers.
Onconventioneel genderbewustzijn
Op basis van haar brieven kan bijvoorbeeld getoetst worden of haar werk gelezen kan worden als een negentiende-eeuwse maskerade van conformering aan de contemporaine cultuur met daaronder een laag van onconventioneel genderbewustzijn. Daarnaast geeft deze editie inzicht in talrijke belangrijke kwesties en in de levens van invloedrijke personen uit de negentiende eeuw. In haar brieven geeft Geertruida Bosbooom-Toussaint haar kijk op een deel van de werkelijkheid: een beeld van haar contacten met de culturele elite en een inkijk in haar persoonlijk leven. Gezien haar stellingname in religieuze kwesties zijn de brieven ook van belang voor godsdiensthistorici. En uiteraard zijn de brieven interessant voor niet-specialisten die belangstelling hebben voor negentiende-eeuwse literatuur, in het bijzonder voor de romans van Bosboom-Toussaint.
Motivatie
De motivatie voor de keuze voor deze eerste serie brieven van Bosboom-Toussaint is tweeledig: getalsmatig gaat het om relatief grote aantallen brieven aan Potgieter en Beets en het is gendergerelateerd. Het is bijvoorbeeld opvallend dat Bosboom-Toussaint anders ondertekende wanneer zij aan vrouwen schreef, dan wanneer zij aan mannen een brief stuurde.
